حسابداری تولید چیست؟
حسابداری تولید چیست و چه کمکی به سازمانها میکند؟ مناسب کدام کسبوکاها است؟ وقتی صحبت از نرم افزار حسابداری تولید میکنیم، منظورمان دقیقاً چه نوع سیستمی است؟ چنین سیستمی چه قابلیتهایی باید داشته باشد تا بتوانیم آن را در خدمت بهرهوری و شفافیت فرایندهای تولید بدانیم؟ حسابداری تولید ویژگیهای خاصی دارد که آن را از حسابداری مالی و نرم افزار حسابداری رایج در سازمانها متمایز میکند. عملیات حسابداری در کسب و کارهای تولیدی باید به نتایجی ختم شوند که به اعتبار آنها تصمیمگیران و مدیران ارشد سازمانی راهبردها و برنامهها را تدوین کنند. ما در این مطالب بهترین نرم افزار حسابداری تولیدی را با توجه اهمیت این نوع حسابداری توضیح دادهایم تا فرایندهای لازم برای شناخت آن را بهصورت بههنگام و بدون خطا انجام دهید. در ادامه این مطلب میخواهیم چند و چون این نرم افزار و بهطور کلی، این نوع حسابداری را به زبان ساده تشریح کنیم؛ لذا با ما همراه باشید تا در ادامه مطلب:
تولید کالا عبارت است از تبدیل کردن مواد اولیه به کالاهای نهایی یا نیمه تمام. هدف اصلی از ایجاد کردن حساب تولید در واقع، تعیین بهای تمامشده کالای تولید شده در طی سال مالی و میزان سود یا زیان حاصل از فرایند تولید است. بنابراین، اطلاعات تمامی هزینههای صرف شده برای تهیه کالای قابل فروش را در حساب تولید ثبت و نگهداری میکنند.
حسابداری تولید به عنوان یکی از مهمترین خدمات قابل ارائه به شرکتهای تولیدی، می باشد . این سیستم با توجه به قابلیتهای ویژهاش میتواند بسیاری از مسائل مرتبط با این رشته را مدیریت کند. سیستم حسابداری را چقدر میشناسید؟ و آیا با فرایندهای مهم این نوع حسابداری آشنا هستید؟ در این مطلب میخواهیم نگاهی به نرم افزار تولید ثمر و نرم افزار بهای تمام شده تولید،بها بیندازیم؛ دو ابزار کارآمد حوزه حسابداری تولید که امتحانشان را در سازمانهای مختلف بهدرستی پس دادهاند. بسیاری از عملیات و فرایندهای این نوع حسابداری را میتوانیم بهوسیله سیستمی حرفهای مدیریت کنیم. با ادامه این مطلب همراه باشید تا کارکردهای یک سیستم حسابداری مخصوص تولید و ارتباطش را با سیستم ERP بشناسید. در این مطلب به موضوعات زیر میپردازیم.
منظور از حسابداری تولید چیست؟
حسابداری تولید به مجموعهای از فرایندهای مدیریت موجودی و تولید میگویند که بهمنظور نظارت بر هزینههای مربوط به محصولات تولیدی و کنترل کردن آنها به کار میرود. در برخی منابع، این نوع حسابداری را «حسابداری بهای تمام شده» نیز مینامند. بنابراین، حساب تولیدی باید بتواند اطلاعاتی را درباره تمامی هزینههای صرف شده در فرایند تولید کالای آماده فروش فراهم کند؛ یعنی هزینههایی که در مسیر تولید کالا صرف میشوند؛ مثل: هزینههای مواد اولیه، ماشینآلات و نگهداری آنها، حقوق و دستمزد کارگران ماهر و غیرماهر، استهلاک داراییهایی نظیر ماشینآلات و خطوط تولید کارخانجات. هر یک از این موارد بهتفصیل در این نرم افزار پیشبینی شدهاند. در ادامه به مهمترین ویژگیهای این نوع حسابداری اشاره میکنیم.
حسابداری تولید تکنیکهایی را به کار میگیرد که به شرکت امکان میدهند تا درباره عملکرد مالی فعالیتهای تولیدی به جمعبندی جامعی برسد. در نتیجه چنین اطلاعاتی کارایی عملیاتی و کنترل بر عملیات اصلی و فرعی تولید ارتقا مییابد. امروزه این نوع حسابداری در قالب این نرم افزار روزآمد شده است و عمدتاً محاسبه معیارهای کلیدی کسب و کار را به شرح زیر در بر میگیرد:
حسابداری تولید چه تفاوتی با حسابداری مالی دارد؟
قبل از آنکه به سیستم بپردازیم، بهتر است در وهله نخست با کار حسابداری تولید و حسابداران تولید آشنا شویم تا بتوانیم جایگزینی نقش انسان را با سیستم حسابداری ویژه تولید بهتر درک کنیم. حسابداران تولید مسئولیت مدیریت امور مالی و نگهداری سوابق مالی را در طی فرایندهای تولید سازمان، عهدهدار هستند و با سایر بخشهای سازمان ارتباط نزدیکی دارند. وظیفه آنها عمدتاً مرتبط با تدارک و بررسی برنامه و بودجه برای امور تولیدی و مدیریت کردن گزارشهای مالی حسابداری روزانه نسبت به بودجه است. برخی از مهمترین مسئولیتهای حسابداران مالی را میتوانیم در موارد زیر خلاصه کنیم.
از نرم افزارهای حسابداری تولیدی برای چه منظوری استفاده میکنند؟
سیستم حسابداری تولید سیستمی است که معمولاً میتواند فرایندهای حسابداری، برنامهریزی تولید، موجودی، فروش و خرید را ترکیب کند تا نمایی کلی را درباره کسب و کار تولیدی در اختیار تصمیمگیران و مدیران ارشد بگذارد. حسابداری از جمله وقتگیرترین و پیچیدهترین فرایندها در کسب و کارهای تولیدی است. چنانچه بخواهید این کار را دستی انجام دهید، نگهداری سوابق دقیق و سازماندهی شده تمامی معاملات و هزینههای تولید میتواند بسیار پرزحمت باشد. لذا این نرم افزار میتواند این مسئولیت را تا حد زیادی خودکار کند.
سازمانهای تولیدی باید مواد خام و هزینههای آمادهسازی خودشان را مدیریت کنند. ضمن اینکه نیاز دارند تا برآوردی نسبت به محصولات یا خدمات تکمیل شده در برهههای زمانی مختلف به دست آورند. حسابداری تولید با ارزیابی کردن موجودی و محاسبات بهای تمام شده کالاهای فروش رفته سر و کار دارد. به طور خلاصه، این نوع سیستم حسابداری برای کسب و کاری که موجودی کالا ندارد بسیار دقیقتر عمل میکند. در نرمافزارهای ثمر و بها امکاناتی برای این منظور در نظر گرفته شده است. حسابداری صنعتی را میتوانیم در شاخههای زیر بررسی کنیم.
سیستم حسابداری تولید خوب باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
سیستم حسابداری تولید چگونه میتواند برای مدیران ارشد کسب و کارها تصمیمسازی کند؟
سیستم حسابداری تولید میتواند دادههای منسجم فرایندهای مختلف تولید را با توانایی گزارشدهیاش ترکیب کند؛ در نتیجه، تصویری واقعی از وضعیت سلامت مالی و چشمانداز آتی کسب و کار در اختیار مدیران میگذارد. چنین قابلیتی به آنان امکان میدهد تا تصمیمهایی تحولآفرین بگیرند. افزایش بهرهوری تولید نیز از اثرات دیگر بهکارگیری این سیستم است که زمینه توسعه کسب و کار را فراهم میکند. این نرم افزار میتواند تحلیل روندها را بسیار تسهیل و پیشبینیها را تا حد امکان هوشمند کند.
چرا امروزه بهکارگیری سیستم حسابداری تولید مبتنی بر ابر را توصیه میکنند؟
سیستمهای حسابداری تولید معمول را بر روی سرورهای خاصی نصب و نگهداری میکنند؛ یعنی اینکه سیستم فقط در دستگاه خاصی قابل دسترسی است. گاهی نصب برنامه میتواند فرایندی طولانی و با هزینههای اولیه زیاد باشد. در این حالت، دادههای مالی غالباً در سروری داخلی ذخیره میشوند که نگهداری از آن میتواند هزینه زیادی داشته باشد و در برابر سرقت اطلاعات یا خرابکاری آسیبپذیر است. همچنین، چنانچه نرمافزار به تعمیر یا بهروزرسانی نیاز داشته باشد، لازم است شخصی در محل نصب سیستم حاضر شود؛ اما در سیستمهای مبتنی بر ابر:
بهکارگیری این نرم افزار تیمیار چه مزایایی دارد؟
با استفاده از این نرم افزار، میتوانید با بهکارگیری افراد کمتر و دارای تخصص بیشتر بسیاری از عملیات حسابداری تولید را بهطور خودکار با نرمافزار انجام دهید و در هزینهها صرفهجویی کنید. برخی از مهمترین مزایای استفاده از سیستم نرمافزاری تیمیار به شرح زیر هستند.
با «ثمر»، نرم افزار تخصصی تولید تیمیار آشنا شوید
متفاوت، منعطف، دقیق و کاربردی با انواع گزارشهای تخصصی تولید.
سربلند در آزمون مجموعههای تولیدی و صنعتی کشور.
کارکرد اصلی نرمافزار محاسبه بهای تمام شده (بها) چیست؟
هدف اصلی نرمافزار محاسبه بهای تمام شده (بها) تعیین بهای تمام شده کالای تولید شده در طی سال مالی و میزان سود یا زیان حاصل از فرایند تولید است. حسابداری تولید به کمک بها اطلاعات تمام هزینههای صرف شده برای تهیه کالای فروش رفته را نگهداری میکند. این اطلاعات شامل هزینههای مربوط به تهیه کالا نیز میشوند اما نه کالای نهایی. کلیه هزینهها اعم از بهای مواد اولیه، هزینه ماشینآلات و نگهداری آنها، حقوق و دستمزد کارگران ماهر و غیرماهر و استهلاک داراییها نیز مشمول این حساب میشوند.
هزینههای تولید از منظر این سیستم حسابداری و نرمافزار مدیریت تولید هوشمند (بها) کدامند؟
چرا برای حسابداری تولید از ERP استفاده میکنند؟
نرمافزارهای مدیریت تولید هوشمند و محاسبه بهای تمام شده که بهترتیب عناوین ثمر و بها را بر آنها نهادهایم، بخشی مرتبط با سیستم حسابداری تولید در ERP هستند. اما سیستم ERP چه ارتباطی با حسابداری دارد و چرا در سطح جهانی کاربرد پیدا کرده است؟ پاسخ در عبارتی ساده نهفته است: «تولیدکنندگان به چیزی بیش از نرمافزار حسابداری نیاز دارند». بررسیها نشان میدهند که ERP مزایایی را در سطح شرکتی فراهم میکند که از مزایای عملیاتی، راهبردی و سازمانی متفاوت هستند. این ویژگی باعث بهبود مدیریت زنجیره تأمین و ارتقای سود، کاهش هزینهها و استانداردسازی فرایندها میشود.
سیستمهای ERP کل دادههای کسب و کار و نه فقط ورودیهای مالی را یکپارچه میکنند تا به مدیران امکان رصد کردن بهتر عملیات روزمره و حسابداری تولید را فراهم کنند. تولیدکنندگان به نرمافزار حسابداری ویژه صنایع تولیدی در قالب سیستم ERP واحد نیاز دارند تا فرایندهای تجاری را بدون اتکا به چندین سیستم تسهیل کنند. در ادامه به مهمترین دلایل نیاز به استفاده کردن از ERP برای این حوزه از حسابداری اشاره میکنیم.
تولیدکنندگان همواره میخواهند تا در منابع صرفهجویی کنند و برای این منظور، از سیستمهای حسابداری ویژه تولید ERP برای پیشبینی رفتار و سنجش الگوهای فرایندهای تجاری روزمره مؤثر بر فروش، بازاریابی و مدیریت زنجیره تأمین کمک میگیرند. این قابلیتها را در ثمر میتوانید به نحو احسن بیابید. سیستم ERP در زمینه حسابداری تولید نمایی کلی و 360 درجه از عملکردهای مالی را با گزارشهایی در قالب نمودارها و جلوههای شماتیک و دیداری عرضه میکند. این گزارشهای مالی به کسب و کارها کمک میکنند تا نتایج آتی را پیشبینی و ریسکها را بهتر مدیریت کنند.
نرمافزار محاسبه بهای تمام شده یا همان بها بهعنوان یکی از ماژولهای مرتبط با حسابداری ویژه تولید در ERP ابزارهای متنوعی را با بهترین دسترسی در اختیارتان میگذارد. از این سیستم میتوانیم بهعنوان نمونه موفقی از تسهیل فرایندهای حسابداری تولید نام ببریم. سوابق مالی بیکیفیت در سازمان میتوانند آسیبزا باشند. دقت کردن کافی در هنگام تنظیم گزارشهای مالی بهمنظور تصمیمگیری درباره سرمایهگذاریهای تجاری، بسیار مهم است. سیستم ERP در زمینه این سیستم حسابداری رویههای استاندارد شدهای را برای گزارشگری مالی آنی و ارائه کارآمد اطلاعات مالی فراهم میکند. حسابداری تولید با سیستم ERP بهصورتی دقیقتر انجام میشود؛ زیرا منحصراً بر اساس اطلاعات استاندارد و معتبر سیستم است. در حین استفاده از سیستم ERP یکپارچه، نیازی به انتقال دستی دادهها بین پلتفرمها ندارید. اکثر مشاغل تولیدی وظایف مرتبط با حسابداری مانند حسابرسی انطباقی را در تطبیق با سیستم ERP خودکار میکنند.
سیستم ERP فرایند همکاری را با فراهم کردن دسترسی به پایگاه داده بین بخشی تسهیل میکند. اطلاعات حوزههای کارکردی مختلفی نظیر مدیریت ارتباط مشتری (CRM)، حسابداری تولید، منابع انسانی و مدیریت زنجیره تأمین در مرکزی واحد قرار میگیرند و امکان همکاری آنی بین حوزههای مختلف فراهم میشود. فرایندهای کسب و کار در سازمانهای تولیدی پیچیدهتر هستند؛ لذا بسیاری از تولیدکنندگان برای مواجهه با حجم زیاد دادهها به سیستمهای ERP متکی هستند. نرمافزار حسابداری تولید در ERP دیدی جامع، یکپارچه و شفاف نسبت به فرایندهای کسب و کار ارائه میدهد و صرفاً بر اساس اطلاعات استاندارد موجود در سیستم عمل میکند. این ویژگی مبنای کار سیستمهایی نظیر ثمر و بها است.
با بهکارگیری سیستم حسابداری تولید، میتوانید تراکنشهای مالی نظیر اطلاعات حسابرسی خودکار را بهصورت آنی ردیابی کنید. دیگر نیازی به اسناد کاغذی نیست و میتوانید پرداختها را بهموقع انجام و دقت کار را ارتقا دهید. ERP زمان لازم را برای فرایندهای حسابداری تولید کاهش میدهد و گزارشهای مالی را خودکار میکند. گزارشگری خودکار، اطلاعات مالی قابل مقایسه و مفصلی را در اختیار مدیریت ارشد قرار میدهد که برای تصمیمگیری ضروری هستند. چنین مزایایی کسب و کارها را به سمت سرمایهگذاری در نرمافزار ERP از جمله سیستمهای تخصصی مدیریت تولید هوشمند و محاسبه بهای تمام شده بهمنظور بهبود بهرهوری سوق میدهند.
سیستمهای ERP ابزارهای برنامهریزی، حسابداری تولید، مدیریت، ویژگیهای ارتباطی و گزینههای پردازش سفارشها را در پلتفرمی واحد متمرکز میکنند. سازمانهای تولیدی با بهرهگیری از امکانات متنوع سیستم حسابداری تولید ERP میتوانند هزینههای عملیاتیشان را کاهش دهند و در هزینههای نیروی کار صرفهجویی کنند. این مزایا حاصل اتوماسیون فرایندهای تجاری است.
ویژگیهای متمایز ثمر در حوزه حسابداری تولید کدامند؟
نرمافزار مدیریت تولید هوشمند یا ثمر با تمام بخشهای کسب و کار و پروژههای سازمانتان هماهنگ است. این راهکار سازمانی مرتبط با ERP پشتیبانی متمرکزی برای تمامی عملیات تولیدی و حسابداری تولید سازمان دارد و ورود چندباره اطلاعات و نیاز به حفظ سیستمهای موازی را حذف میکند. این راهکار چندین ویژگی به شرح زیر دارد که تمام فرایندهای کسب و کار را در بر میگیرد.
راهاندازی سیستم حسابداری تولید بهعنوان بخشی مرتبط با ERP در سازمان با چه اصولی صورت میگیرد؟
نوع اولیه حسابداری تولید بهعنوان حسابداری بهای تمام شده شناخته میشود. یکی از سیستمهای مور استفاده در این زمینه سیستمهای ثمر و بها هستند. فرایند حسابداری ویژه تولید با این سیستمهای مرتبط با ERP هزینههای تولید را بهگونهای رصد میکند که مدیران بتوانند از این امکان برای تصمیمگیریهای راهبردی کسب و کار استفاده کنند. در نتیجه، حسابداری هزینه کمتر به ایجاد صورتهای مالی برای اشخاص ثالث و عمدتاً به تسهیل اشکال مختلف تحلیل داخلی فرایندهای سازمان تولیدی مربوط است. مثلاً مشاغل تولیدی از حسابداری هزینه برای تکمیل کردن فرایندهایی نظیر موارد زیر کمک میگیرند.
در راهکار مدیریت تولید ثمر میتوانید:
مهمترین اطلاعات قابل دریافت از سیتسم حسابداری تولید کدامند؟
در حالت ایدهآل باید بتوانید اطلاعات فوق را به صورت آنلاین به دست آورید. این کار باعث میشود که در هر کجا که هستید به کسب و کارتان دسترسی داشته باشید.
مهمترین تحلیلهایی که مدیران میتوانند با استفاده از سیستم حسابداری تولید انجام دهند، کدامند؟
این نرم افزار چه امکاناتی میتواند داشته باشد؟
با گسترش یافتن کسب و کار، دادههای مالی پیچیدهتر میشوند و به تبع آن مدیریت حسابهای مختلف به روش سنتی گیجکننده، زمانبر و مستعد بروز خطا میشود. بنابراین، توسعه کسب و کار بهویژه در حوزه تولید، نیاز به سیستم حسابداری مقیاسپذیر را ایجاب میکند. این سیستم میتواند تراکنش های مالیتان را رهگیری و گزارش درآمدتان را بهصورت خودکار ایجاد کند. در ادامه به برخی امکاناتی اشاره میکنیم که حسب مورد در این نرم افزار قابل عرضه هستند.
امکانات بهینهسازی کسب و کار در این نرم افزار
این نرم افزار میتواند امکانات زیادی را برای بهینهسازی کسب و کارتان داشته باشد. از صورتحساب اولیه و نهایی گرفته تا محاسبات مالیاتی و مدیریت پروژه. چنین سیستمی ابزاری ضروری برای تحلیل و مدیریت کردن دادههای مالی کسب و کار است. این ابزار به مدیران کمک میکند تا اموری نظیر مدیریت مشتریان، تطبیق حسابهای بانکی و ایجاد گزارشهای مالی را در خدمت هموارسازی مسیر کسب و کارشان قرار دهند.
صورتحساب و فاکتور از وظایف اصلی در کسب و کار و منبع اصلی جریان نقدینگی آن هستند. مدیریت فاکتورها به روش قدیمی، کاری زمانبر و با احتمال خطا است. با دریافت کردن سفارشهای متعدد، صادر کردن فاکتورهای فیزیکی برای هر بار خرید مشتری عملاً ممکن نیست. بنابراین، ردیابی فاکتورها و یادآوری کردن پرداختهای معلّق به مشتریان را باید از امکانات مهم سیستم حسابداری تولید بدانیم.
سیستم قابلیتهایی را در اختیارتان میگذارد که پیگیری و مدیریت بر صورتحسابهای مشتریان را برایتان آسان میکند، از جمله اینکه:
چنانچه با مشتریان خارجی داد و ستد میکنید، کسب و کارتان باید بتواند از انواع ارزها پشتیبانی کند. در اینصورت، درگاههای پرداخت آنلاین متصل به این نرم افزار میتوانند امکان پرداخت ارزی را برای مشتریان فراهم کنند؛ یعنی پرداختها را به ارز مشتریانتان بپذیرید اما همچنان حسابداریتان را با ارز شخصی خود انجام دهید. چنین امکاناتی مغایرتها و محاسبات اضافی را درباره معاملات خارجی از بین میبرد. البته در اینجا باید یادآوری کنیم که چنین قابلیتی در کشور ما به علت محدودیتهایی در حال حاضر فراهم نیست.
ردیابی کردن هزینهها عامل مهمی برای کنترل جریان نقدی کسب و کارتان است. این نرم افزار با این امکانات کمک میکند تا از هزینههای کسب و کارتان مطلع شوید و آنها را دستهبندی کنید تا تصویر شفافی درباره هزینهکردها به دست آورید. با این ابزار سیستم میتوانید تصویر رسیدهای هزینه را بارگذاری و اطلاعاتشان را بهطور خودکار ثبت کنید. این قابلیت نیاز به نگهداری رسیدهای کاغذی و خطر گم شدنشان را رفع میکند.
تسویهحساب بانکی ویژگی اصلی حسابداری یک کسب و کار تولیدی است و این نرم افزار میتواند فرایند آن را آسانتر کند. اتصال مستقیم حساب بانکیتان به سیستم مذکور این امکان را فراهم میکند تا بهطور خودکار، صورتحسابها را از فیدهای بانکی حسابهایتان فراخوانی کنید. همچنین، میتوانید شرایط سفارشی و الزامات بانکی را در سیستم تنظیم کنید تا تراکنشهای بانکی واریزی بهصورت خودکار دستهبندی و تسویه شوند. با این کار، سیستم بهنوعی در طی سال، حسابرسی کسب و کارتان را انجام میدهد.
ماژول جدول زمانی این نرم افزار کمک میکند تا طبق زمانی که برای یک پروژه صرف کردهاید، برای مشتریان هزینه در نظر بگیرید. استفاده از نرمافزار حسابداری برای ثبت کردن زمان صرف شده جهت انجام وظایف کمک میکند تا از پرداخت بیش از حد و یا کسری صورتحساب مشتریانتان جلوگیری کنید. حتی میتوانید قبل از اینکه به مشتریانتان صورتحساب بدهید، ورودیهای زمانیتان را تأیید کنید. جدول زمانی پس از تکمیل شدن پروژه، کمک میکند تا ساعات واقعی کارتان را با بودجه اصلی مقایسه کنید تا بتوانید برای دفعه بعد با دقت بیشتری برنامهریزی کنید.
مدیریت کردن موجودی بخش کلیدی کسب و کارتان است. مدیریت کردن مطلوب موجودی در واقع، پیشنیازی برای حصول اطمینان درباره کافی بودن موجودی و ارائه کردن خدمات بهتر به مشتریان است. این کار شامل ثبت اطلاعات اقلام، ردیابی اقلام، حسابداری و تولید گزارش است. این نرم افزار به ثبت کردن کدهای مربوط به موجودی، افزودن تصاویر اقلام، ایجاد گروههای کالایی و ردیابی حرکت آنها در فرایند تولید بر اساس شماره سریال یا گروه کمک میکند.
پس از دریافت کردن سفارش برای کالا، میتوانید از نرمافزار برای ایجاد یک سفارش فروش، تبدیل آن به صورتحساب پس از تأیید و لحاظ کردن مالیاتهای مربوطه استفاده کنید. میتوانید موجودی انبار را ردیابی کنید، سطوح سفارش مجدد را برای کالاهایتان تنظیم کنید، برای آن ایمیلهای خودکار دریافت کنید و سفارشهایتان را بههنگام کنید تا ناخواسته با اتمام موجودی مواجه نشوید.
این نرم افزار میتواند محاسبه مالیات را تسریع کمک کند تا آن را با دقت بیشتری در معاملاتتان لحاظ کنید. همچنین، میتواند با ایجاد خلاصه گزارشهای مالیاتی، فهم بهتری درباره مالیاتهایتان ایجاد کند. بهعنوان صاحب کسب و کار، لازم است وضعیت رشد آن را بهصورت دورهای بررسی کنید و برای اطمینان از سلامت سازمانتان تصمیماتی بگیرید. گزارشهای حسابداری کمک میکنند تا روندهای مالی کسب و کارتان را درک و الگوهای رشد را تحلیل کنید.
صورتهای مالی اصلی هر کسب و کاری عبارتند از: صورت جریان نقدی، صورت سود و زیان و ترازنامه. امکانات گزارشدهی داخلی در این نرم افزار پیشبینی شده است؛ طوریکه سیستم جریان نقدی را تحلیل میکند و به صاحبان کسب و کارها کمک میکند تا از آن استفاده کنند. میتوانید صورتهای سود و زیان و گزارشهای ترازنامه را تهیه کنید تا درک جنبههای مالی کلیدی کسب و کارتان را آسانتر کند و بتوانید نتیجهگیری و تصمیمگیری آگاهانه جهت هدایت کردن کسب و کارتان در مسیر درست انجام دهید. البته علاوه بر سه صورت مالی مذکور، این نرم افزار بهطور خودکار اطلاعات سایر جنبههای کلیدی کسب و کار را نیز گردآوری میکند؛ از جمله: خرید، فروش، مالیات، موجودی و پروژهها. همه این دادهها کمک میکنند تا گزارشهایی آنی تهیه کنید، تصمیماتی سریع بگیرید و سلامت کسب و کارتان را تضمین کنید.
چرا امروزه بر هوشمندسازی فرایندهای حسابداری کسب و کارهای تولیدی تأکید میکنند؟
برای بهرهبرداری بهینه از این نرم افزار چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
اساس کار این نرم افزار همان اصول حسابداری سایر صنایع است؛ اما تعداد اجزای متغیر آن بسیار بیشتر از آنها است. در ادامه به نکاتی اشاره میکنیم که برای بهینهسازی این نرم افزار و بهرهبرداری اصولی از آن مفید هستند.
مهمترین چالشهای حسابداری تولید کدامند؟
یکی از دلایل اصلی بهکارگیری سیستمهای ERP کارآمد در حوزه حسابداری مالی و سیستمهایی نظیر ثمر و بها قابل کنترل کردن چالشهایی است که این حرفه با آنها در سازمان تولیدی مواجه میشود. در ادامه نگاهی به چالشهای رایج در شرکتهای تولیدی میاندازیم.
اگر در حال حاضر سرمایهگذاری استارتآپیتان را آغاز کردهاید، مطمئناً از زمانبندی طولانی تولید آگاه هستید. برخلاف فروش یک کالای آماده یا ارائه خدمت، قبل از اینکه کالا آماده فروش شود، باید چندین مرحله را طی کند. بسته به کالایی که تولید میکنید، ممکن است ماهها زمان صرف تهیه مواد اولیهاش کنید. کنترل کیفیت و ابزارآلات تکمیلی کار و نیز برچسبزنی، بستهبندی و مواردی از این دست نیز چالشهای خودشان را دارند.
بهدلیل زمانبندی پیچیده تولید، فرایند حسابداری تولید برای سازمانی تولیدی میتواند بسیار پیچیدهتر از سایر انواع شرکتها باشد. برای انجام دادن این کار نهتنها باید یک موجودی، بلکه شاید بسیاری از موجودیها را برای قطعات یا مواد و محصولات نهایی در نظر بگیرید. در حسابداری ویژه تولید از چندین معادله استفاده میکنند که شاید درک کردن آنها برای مدیران ارشد سازمان دشوار باشد. تصمیمات مبتنی بر حسابداری تولید باید بر نحوه درک کسب و کارتان تأثیر بگذارند، چه برای خدمات درآمد داخلی (IRS) و چه برای سرمایهگذاران بالقوه. اینجا است که سیستم ERP به کار میآید. معمولاً یک حسابدار باتجربه باید بتواند یک طرح موجودی تعیین کند که مواد خام کافی در دسترس قرار دهد؛ بدون اینکه از بانک برای انبار کردن آنها استفاده کنید و سلامت مالی کسب و کارتان نیز حفظ شود. برای این کار، در سیستمهایی نظیر ثمر و بها معمولاً عوامل زیر را مبنای تصمیمگیری مدیران قرار میدهند.
گزارشگری مالی
مدیریت کردن افشای مالی همچنان یک نگرانی بهویژه برای شرکتهای تولیدی و بزرگ است. رهبران مالی معمولاً دغدغههایی در ارتباط با تهیه کامل الزامات گزارشگری طبق مقررات حاکم دارند. اگر ماژولهای ERP و راهکارهای سازمانی مبتنی بر فناوری اطلاعات بهدرستی به کار گرفته نشوند، ممکن است خودشان محل نگرانی بیشتری باشند. لذا توجه کردن کافی به موضوع آموزش در زمینه راهاندازی این سیستمها باعث میشود تا کاربران از امکانات چنین سیستمهایی در خدمت گزارشگری اصولی بهره بگیرند. پیکربندی این نرمافزارها بر امکانات سازمانی منطبق میشود و میتواند از بسیاری نارساییها در زمینه گزارشگری جلوگیری کند.
محدودیتهای سیستم
برای حسابداری تولید باید نرمافزار و سختافزار مناسب این کار را داشته باشید. با وجود این، بسیاری از صاحبان کسب و کارهای استارتآپی هزینه مربوط به چنین سیستمهایی را گران میدانند. ضمن اینکه چنین سیستمهایی نیاز به دانشی دارند که فراتر از حوزه مدیریت است. برخی راهکارهای سازمانی و سیستمهای ERP در زمینه حسابداری تولید میتوانند در این خصوص بسیار مفید باشند. سیستمهایی نظیر نرمافزارهای ثمر و بها به بهترین شکل میتوانند به مرجع مدیریت دانشی سودمند برای سازمانتان تبدیل شوند و در تصمیمسازیها یاریگر باشند.
چالش ارتقای مهارت
با پیشرفتهای فناورانه در زمینههایی نظیر سیستمهای ERP و راهکارهای سازمانی، تقویت مهارتها و تخصصهای فعلی برای بهرهگیری مناسب از فناوری به نفع کارمندان و کسب و کارتان خواهد بود. این کار بهویژه در زمینه سیستمهای اطلاعات حقوق و دستمزد و منابع انسانی مبتنی بر ابر، سیستمهای برنامهریزی منابع سازمانی (ERP)، تحلیل دادهها و مدلسازی و پیشبینیهای مالی بسیار مهم است. علاوه بر مهارتهای فنی، توانمندیهای زیر را نیز باید در کارکنان تقویت کنید.
البته مزیت آموزش مستمر علاوه بر ارتقای مهارتهای فوق، تقویت روحیه و حفظ کارکنان در سازمان است. طبق یک بررسی، شرکتهایی که رتبه خوبی در زمینه آموزش کارکنان دارند، 53 درصد نرخ فرسایش کمتری نسبت به شرکتهایی دارند که بهای کمتری به آموزش میدهند.
موانع زمان و نیروی کار
اجرایی کردن تمام برنامههای حسابداری و تدارک مستنداتی که برای سناریوهای مختلف لازم دارید، زمانبر هستند. بسیاری از شرکتهای تولیدی سعی میکنند تا جایی که ممکن است، حل و فصل امور مربوط به حسابداری تولید را به نقشهای بالاتر مدیریتی محوّل کنند. لذا وقتی بهعنوان صاحب کسب و کار بخواهید به حسابداری ویژه تولید نیز بپردازید، یا باید بهجای دو نفر در سازمان کار کنید و یا یکی از وظایفتان بهدرستی انجام نخواهد شد. لذا نمیتوانید تمام زمانتان را به بهای مدیریت واقعی شرکتتان به کتابهای این شاخه از حسابداری اختصاص دهید.
برای مواجهه با چالشهای حسابداری تولید چه باید کرد؟
برونسپاری خدمات حسابداری تولید میتواند مدیریت پیچیدهترین امور حسابداری سازمانتان را تسهیل کند؛ اما استفاده کردن از سیستمی کارآمد که بتواند این کار را به کمک بخش حسابداری پیش ببرد شاید کاری منطقیتر باشد. سیستمهای ثمر و بها میتوانند فرایندهای مهم حسابداری مالی را مبتنی بر امکانات یک سیستم ERP تمامعیار پیش ببرند. ارتباط ماژولهای مختلف این سیستم در چارچوب نظامی واحد، بسیاری از دوبارهکاریها را حذف میکند و میتواند در زمینه تدوین راهبردهای سازمانی و گزارشگری بسیار کاربردی باشد. برخی از مهمترین خدمات سیستم حسابداری ویژه تولید به شرح زیر هستند:
کسب و کار تولیدی به تولید کردن کالاهای با ارزش به کمک نیروی کار، ماشینآلات، ابزار، مواد شیمیایی و غیره میپردازد. این کسب و کارها روزانه محصولات نهایی زیادی را از مواد خام اولیه تولید میکنند. سپس این محصولات به سایر تولیدکنندگان و عمدهفروشان فروخته میشوند. اینها را گفتیم که نتیجه بگیریم وظیفه اصلی یک کسب و کار تولیدی تولید است. در چنین سناریویی، همواره این احتمال مطرح است که عملکردهای مهم اما غیراصلی دیگری مثل حسابداری نادیده گرفته شوند. اما حسابداری تولیدی تقریباً با همه بخشهای تولید سر و کار دارد. در ادامه به نکاتی اشاره میکنیم که میتوانند به بهبود فرآیند حسابداری یک کسب و کار تولیدی کمک کنند.
صاحبان کسب و کارهای تولیدی معمولاً این اشتباه را مرتکب میشوند که از حسابی مشترک برای اهداف تجاری و شخصی استفاده میکنند. این کار میتواند فرآیند حسابداری را حتی با وجود سیستم ERP پیچیده کند. لذا بهمنظور نظارت بهتر بر هزینهها و درآمدهای مربوط به کسب و کارتان، بهتر است حسابهای جداگانهای برای آنها داشته باشید.
برای آنکه مطمئن شوید فرآیند حسابداری تولیدی کسب و کارتان به خوبی پیش میرود، هزینهها را باید بهطور اصولی و صحیح ثبت و نگهداری کنید. این کار میتواند به مدیران ارشد سازمانتان کمک کند تا روندها را بررسی و راهبردهایی را برنامهریزی و تدوین کنند که میتوانند در کاهش هزینهها مؤثر باشند. لذا هزینههای ثابت و متغیر باید بهدرستی اندازهگیری شوند. به این اصل در نرم افزار تولید ثمر توجه ویژهای شده است.
شاید کمی عجیب به نظر برسد اما در بیشتر سازمانهای تجاری، مهمانیها و جلسات بهعنوان تمرینی جهت تیمسازی برگزار میشوند و برنامه کاری روزانه را تغییر میدهند. لذا تیم حسابداری تولیدی باید مطمئن شود که چنین هزینههایی بهطور صحیح ثبت و در حساب مربوطه نگهداری میشوند. این هزینهها بهویژه برای شرکتی تولیدی با تعداد زیاد کارمند، ارقام قابل توجهی میشوند.
کسب و کارهای تولیدی عمدتاً معاملات زیادی انجام میدهند. آنها باید مواد خام را از تأمینکنندگان خریداری کنند و هزینههای عملیاتی نظیر حقوق و دستمزد، قبوض برق، هزینه حمل و نقل و غیره را پرداخت کنند. این هزینهها بهوسیله سایر تولیدکنندگان و عمدهفروشانی پرداخت میشوند که محصولات نهایی را میخرند. بنابراین، بدیهی است که ثبت کردن سابقه تمامی معاملات برای مالک کسب و کار دشوار باشد. در چنین شرایطی استخدام کردن تیم حسابداری تولیدی میتواند فرآیندهای اینچنینی را سیستمی کند. برای این منظور میتوانید به تیم حسابداریتان نرم افزار بهای تمام شده تولید یا همان بها را پیشنهاد دهید.
برونسپاری خدمات حسابداری میتواند بسیار مفید باشد؛ زیرا در اینصورت بهآسانی میتوانید دادههای پیچیده کسب و کارتان را مدیریت کنید. همچنین، این کار سازمان را از حضور کارکنان حسابداری داخلی و تدارک دیدن زیرساختهای فیزیکی برای آنها بینیاز میکند. شرکتهای تخصصی حسابداری تولیدی خدمات مختلفی ارائه میدهند؛ از جمله: سیستم ERP، مدیریت انطباق، مدیریت زنجیره تأمین، حسابداری و امور مالی، تحلیل و گزارشدهی که میتوانند برای کسب و کار تولیدی بسیار کاربردی باشند.
کسب و کارهای تولیدی با بهکارگیری جدیدترین نرمافزارهای حسابداری تولیدی نظیر سیستمهای تیم یار میتوانند فرآیند حسابداریشان را اثربخشتر کنند. چنین نرمافزارهایی در تعامل با سیستمهایی نظیر نرم افزار تولید ثمر بهراحتی بهوسیله افرادی با دانش محدود حسابداری قابل استفاده هستند.
چرخه حسابداری تولیدی چیست و چه عواملی در آن نقش دارند؟
کسب و کارهای تولیدی نیز همانند سایر مشاغل از توالی رویدادهایی به نام چرخه حسابداری برای تهیه کردن صورتهای مالیشان کمک میگیرند. اما تولیدکننده بودن، الزامات خاصی به همراه دارد، بهویژه نیاز به استفاده از روش حسابداری تعهدی در بیشتر موارد و نیز یافتن سیستمی برای ارزشگذاری موجودی. بنابراین چرخه حسابداری تولیدی را باید فرآیند کامل رویدادهایی بدانیم که معاملات کسب و کار در طی یک دوره حسابداری را به مجموعه صورتهای مالی نهایی تبدیل میکنند. جزئیات دقیق چرخه حسابداری را میتوانیم به روشهای مختلفی تعریف کنیم؛ اما اصول کلی آن عبارتند از:
حسابهای دفتر کل
دو عنصر اصلی در فرآیند ثبت نقش دارند:
در سیستمهایی نظیر نرم افزار بهای تمام شده تولید، بها هر یک از این حسابها به دسته خاصی از فعالیتها مربوط میشوند؛ مثل درآمد، هزینهها، حسابهای پرداختنی، حسابهای دریافتنی، پول نقد یا سرمایه.
تعدیلها
جابجا شدن موجودی توسط کسب و کارهای تولیدی باعث میشود تا در هنگام ایجاد حسابها برای اهداف مالیاتی از روش حسابداری تعهدی به جای نقدی استفاده شود. حسابداری تعهدی به معنی ثبت کردن تراکنشها در زمانی است که مبلغ بدهکار میشود، حتی اگر زمان پرداخت فرا نرسیده باشد. مثلاً فروش نسیه به مشتری در زمان تحویل کالا ثبت میشود، نه زمانی که مشتری در نهایت پرداخت میکند. این روش به معنی افزودن ورودیهایی است که در سوابق تراکنشها نشان داده نمیشوند و این کار با مراجعه کردن به اسنادی مثل صورتحسابها به جای سوابق نقدی صورت میگیرد. معمولاً چنین تعدیلهایی باعث افزودن مبلغ به کل درآمد یا هزینهها میشود؛ اما در پیشپرداختهایی مانند اجاره بها که زمانی فراتر از دوره حسابداری را پوشش میدهند، ممکن است به جای افزودن، مبلغ را از آن کسر کنند.
ارزشگذاری موجودی
ارزشگذاری موجودی در هنگام تطبیق دادن هزینهها با حسابها و نیز ارزیابی داراییهای شرکت در پایان دوره حسابداری بسیار مهم است. چنانچه شرکتی چندین واحد از یک کالا را داشته باشد، اما برخی از آنها را با قیمتهای متفاوتی خریده باشد، ارزشگذاری مجموع موجودی آنها میتواند پیچیده باشد. کسب و کارها در چنین شرایطی یکی از دو روش ثابت ارزشگذاری به شرح زیر را به کار میبرند.
ممکن است استانداردهای حسابداری، سیستم انتخابی کسب و کار را محدود کنند؛ مثلاً استانداردهایی که بر شرکتهای سهامی عام اعمال میشوند. در ایالات متحده از سال 2010 عمده این شرکتها ملزم شدهاند که از اصول پذیرفته شده حسابداری پیروی کنند؛ یعنی روش LIFO را به کار ببرند.
حسابداری تولیدی چه اهمیتی برای صاحبان کسب و کارها دارد؟
تولیدکنندگان عمدتاً میدانند که سوابق دقیق حسابداری در کنار امکاناتی نظیر سیستم ERP کمکشان میکند تا تصمیمات تجاری صحیحی بگیرند؛ اما غالباً کسب و کارشان را بهعنوان یک کل در نظر میگیرند نه مجموعهای از اجزا یا خطوط تولید. در این میان، ارزیابی سودآوری کسب و کار میتواند بسیار روشنگر باشد. سیستم حسابداری تولیدی کمک میکند تا بتوانید حاشیه سهم مشارکت (یا درآمد منهای هزینههای متغیر) را ارزیابی کنید. در اینصورت، میتوانید تعیین کنید که چگونه محصولات مختلف، هزینههای ثابت سازمان را جذب میکنند؛ مواردی نظیر اجاره ساختمان، استهلاک یا حقوق ویژه. در ادامه به سه دلیل مهم بودن حسابداری هزینه برای کسب و کارهای تولیدی اشاره میکنیم.
نرمافزارها و راهکارهای سازمانی تیم یار بهویژه در زمینه حسابداری تولیدی چه خدماتی را به کسب و کارها ارائه میدهند؟
یک سیستم حسابداری معتبر میتواند با کمترین منابع انسانی وظایف حسابداری سازمانتان را بهخوبی مدیریت کند و وقتتان را آزاد کند تا بر حوزه های اصلی کسب و کارتان تمرکز کنید. سیستمهای تیم یار این اطمینان خاطر را در صاحبان کسب و کارهای تولیدی ایجاد میکنند که حسابهایشان بهصورت آنی با رویدادهای مختلف مالی تطبیق داده میشوند. همچنین، آنها با تهیه کردن پرونده مالیاتی و محاسبات حقوق و دستمزد در وقتتان صرفهجویی ایجاد میکنند. بهطور کلی، خدمات سیستمهای حسابداری تولیدی را میتوانیم در قالب موارد زیر خلاصه کنیم.
البته باید توجه کنید که فرآیند حسابداری کسب و کارهای تولیدی طبق استانداردهای بینالمللی و چارچوب گزارشگری، عمدتاً دو جنبه اصلی دارد: ارزیابی موجودی و بهای تمام شده کالای فروش رفته. در ادامه این موضوعات را بیشتر بررسی میکنیم.
ارزیابی موجودی در کسب و کارهای تولیدی به چه معنا است؟
یک شرکت تولیدی مجموعهای از مواد خام دارد که بخش اصلی فرآیند تولیدش است. برخی محصولات نیز در خط تولید فرآیندهای تولید را طی میکنند. موجودی عمده کسب و کارهای تولیدی به شرح زیر است:
چه عواملی بر قیمت تمام شده کالای فروخته شده در حسابداری تولیدی تأثیر میگذارند؟
بهای تمام شده کالای فروخته شده از جمله بیشترین هزینههایی است که یک کسب و کار تولیدی پرداخت میکند. عواملی که در نرم افزار بهای تمام شده تولید بر این قیمت تأثیر میگذارند، عبارتند از:
امکانات سیستمهای حسابداری تولیدی برای صاحبان کسب و کارها چیست؟
حسابداری در صنعت تولید، به علت حجم زیاد عملیات و فعالیتهای تولید و فروش اجتنابناپذیر است. استقرار سیستم حسابداری تولیدی با ساختاری مناسب برای کسب و کارها به موارد زیر کمک میکند:
داشتن فروش مستلزم مستندسازی وضعیت ورودی و خروجی داراییها است و ثبت کردن داراییها چیزی جز حسابداری نیست. سیستمهایی نظیر نرم افزار تولید ثمر و حسابداری تولیدی ابزارهای حسابداران امروزی هستند. آنها نسل جدیدی از خدمات حسابداری و فرآیندهای مختلف تولید را عرضه میکنند و ابزاری هستند که به کمکشان میتوانید کنترل همه امور کسب و کارتان را به دست بگیرید.
سوالات متداول درباره حسابداری تولید
به طور کلی، فرایند حسابداری تولید بسیار پیچیدهتر از حسابداری شرکتهایی است که کالایی تولید نمیکنند. فرایند حسابداری تولید مناسب میتواند بهطور اثربخشی تمامی هزینههای عملیاتی کسب و کارتان را کاهش دهد. این نوع حسابداری باعث میشود تا نگرش دقیقتری به هزینههای ساخت داشته باشید و بدانید برای اقلامی که میسازید چقدر باید هزینه کنید. حسابداری عمدتاً مبتنی بر صورتهای سهگانه در دورههای مالی معین است.
ماهیت هزینههای کار مستقیم و غیرمستقیم متفاوت است. هر دوی آنها در حساب تولید درج میشوند اما ذیل سرفصلهای مختلف. منظور از هزینه کار مستقیم دستمزد کارگرانی است که مستقیماً در تولید کالاها مشارکت دارند. این هزینه را مستقیماً در هزینه کالاهایی لحاظ میکنند که قرار است فروخته شوند. اما هزینه کار غیرمستقیم سایر انواع کارهایی است که بهطور غیرمستقیم بر تولید تأثیر میگذارند؛ مثل تمیز کردن، جارو کردن، نظارت، حمل و نقل، نگهداری ماشینآلات و بازرسی کل کار. این نوع هزینه نیروی کار را جزء هزینههای سربار در نظر میگیرند.
نتیجهگیری
حسابداری تولید شرایط خاص خودش را دارد که مستلزم تخصص و تجربه ویژهای در زمینه حسابداری است. بسیاری از سیستمهای ERP در زمینه این نوع حسابداری بهعنوان اهرمهایی برای فراهم کردن ورودی سیستمهای اطلاعات مدیریت عمل میکنند. راهکارهای سازمانی نظیر ثمر و بها سیستمهایی هستند که این شاخه از حسابداری را برای سازمان به مجالی جهت شناسایی فرصتهای آتی تولید و فروش و کانالهای مناسب سرمایهگذاری تبدیل میکنند. تصمیمگیران اصلی سازمانهای تولیدی با بهرهگیری از مجموعه امکانات سیستم ERP و راهکارهای متنوع سازمانی، میتوانند ابعاد مختلف تولید را رصد کنند. همچنین، با مدیریت کردن صحیح فرایندهای تولید و مصرف منابع، بهرهوری کلی سازمان را ارتقا دهند. سیستمهای حسابداری ویژه تولید با بهرهگیری از امکانات جدید فناورانه نظیر هوش مصنوعی، تحلیل متغیرهای متنوع تولید و بازار را برای صاحبان صنایع آسانتر کردهاند.