با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال میلادی و ورود به سال نو کارشناسان و متخصصان حوزه IT و نرمافزارهای سازمانی انتظارات و پیشبینیهای خود از آینده این بازار و محصولات آن را ارایه کردهاند. نرمافزارهای برنامهریزی منابع سازمانی (ERP) همواره از حوزههای جذاب بازار IT بوده و در سالهای گذشته توانسته متخصصان و تحلیلگران زیادی را به سوی خود جذب کند. بازاری که با رشد حجم و افزایش درآمد و سرمایه در گردشاش در سه چهار سال گذشته حالا برای سرمایهگذاران تازه نفس هم جذاب شده و در آینده باید منتظر شنیدن خبرهای زیادی از این بازار باشیم.
امروز میخواهیم به بررسی مهمترین جریانها و پیشبینیهای موجود از بازار و قابلیتهای پیشِ روی این سیستمهای نرمافزاری بپردازیم و بدانیم تحلیلگران بازار در سال آینده چه انتظاراتی از محیط کار دیجیتال و در راس آن سیستمهای ERP دارند.
«ERP خیلی گران است»؛ جملهای که حداقل یکبار از سوی خریداران و صاحبان کسبوکارها هنگامی که مشغول بررسی قابلیتهای نرم افزار ERP هستند میشنویم. این موضوع البته شاید چندان هم بیراه نباشد و حتی میتوان گفت دلیل اصلی تردید صاحبان کسبوکار در استفاده از ERP و مدرنسازی سازمانشان است. اما این مانع وقتی در کنار مزایای استفاده از ERP، که بالا رفتن بهرهوری در مدیریت منابع انسانی، انبار، فروش و بازاریابی، مالی و حسابداری تنها بخشی از آنست آورده شود حقیقتا نمیتواند دلیل محکمی برای عدم استفاده از ERP باشد.
از سال 2019 شرایط برای کسبوکارها به گونهای رقم خورد که آنها مجبور شدند تا فرایندها و جریانهای کاری خود را برای انجام دورکاری بهینه کنند. پس تعجبی هم نبود که برای بالا بردن توانمندی خود در حوزه IT بیش از پیش هزینه کنند. براساس پیشبینی موسسه گارتنر در سال 2022 میزان رشد سرمایهگذاری در این حوزه با افزایش 5.5 درصدی روبرو خواهد شد و به مبلغ 4.5 تریلیون دلار خواهد رسید، در این بین گارتنر رشد اختصاصی حوزه نرمافزارهای سازمانی را 11.5 درصد پیشبینی کرده است. سیستمهای ERP یکی از اصلیترین جریانهای فناوری در آینده خواهند بود، اما نمای یک سال آیندهی آنها چگونه است؟ یا بهتر است بپرسیم در سال آینده باید شاهد چه تحولی در ERPها باشیم؟
اگر سال گذشته نیز مقالهای با همین موضوع را مطالعه میکردید به احتمال زیاد این ویژگی را آنجا هم مشاهده میکردید، ERPهای مبتنی بر موبایل یکی از جریانهای اصلی و سالهاست که محل بحث در این حوزه هستند. موضوعی که اهمیت دارد یکی ندانستن ERP مبتنی بر موبایل با قابلیت دسترسی به سیستم ERP از روی دستگاههای موبایل است. حقیقت این است که ERPها تا رسیدن به قابلیت اجرای کامل از روی موبایلها راه درازی در پیش دارند و امروز فقط شاهد این هستیم که دسترسی به این سیستمها از موبایل هم امکانپذیرست.
در سال 2022 سازمانها به دنبال مفهوم «کار از هر جا و هر زمان» خواهند بود و برای عینیت بخشیدن به آن به سوی سیستمهای مبتنی بر موبایل خواهند رفت.
پردازش ابری از یک ویژگی به یک نیاز تبدیل خواهد شد
در سال 2020 زمانیکه ERPهای مبتنی بر SaaS به بازار معرفی شدند چندان سر و صدایی به پا نکردند. اما با افزایش نیاز به فناوری و نیاز به در دسترس بودن همیشگی اطلاعات سازمانها کمکم به اهمیت آنها پی بردند و همهگیری کووید-19 نیز باعث تقویت این نیاز شد. با پذیرفته شدن دورکاری به عنوان یک روش کاری مرسوم، استفاده از ERP در بستر ابری برای سازمانها تبدیل به نوعی اجبار شد.
گزارشها حاکی از آنست که تقریبا 50 درصد کارمندان در ایالات متحده از شهرها مهاجرت کردهاند و قصد بازگشت نیز ندارد و دورکاری را به عنوان نوع انجام کار خود در آینده انتخاب کردهاند. البته چالشهای موجود را نیز نباید فراموش کرد، برای مثال امنیت سایبری برای سازمان اهمیت بالایی پیدا میکند و اگر پروتکلهای امنیتی از سوی آنها به درستی ایجاد و رعایت نشود میتواند فاجعهبار باشد.
سال 2022 سال افزایش استفاده از پردازش ابری، تمرکز بر امنیت سایبری و تلاش برای همگامی با واقعیتهای جدید است.
پردازش عمیق دادهها
این موضوع هم ممکن است آشنا به نظر برسد و سالهای سال است که دربارهی آن اظهار نظرهای متفاوت میشود، ERP بدون پردازش دایمی دادهها و ارایه گزارشهای دقیق عملا به هیچ کاری نمیآید. سال 2022 سال بلوغ توان پردازشی دادهها در سیستمهای ERP خواهد بود، به زبان سادهتر شاهد سیستمهایی چابکتر و حرکت از سوی گزارشهای آماری صرف به گزارشهای دقیق و قابل اجرا خواهیم بود.
ارایه گزارشهای در لحظه و پردازش عمیق دادهها نیمی از مسیری بود که ERP پیموده است. در سال 2022 سازمانها به سویی خواهند رفت که با استفاده از گزارشهای ERP تصمیمهای سرنوشتساز بگیرند.
دادههای همیشه در دسترس
روزانه تیمهای زیادی در سازمان از سیستم ERP استفاده میکنند، از کارمندان و تیمهای اجرایی که وظایف روزمره را انجام میدهند تا مدیران ارشد که تصمیمهای راهبردی میگیرند، اهمیت وجود دادههای همیشه در دسترس اینجا خودش را نشان میدهد. با این حال سازمانها برای گذار از موقعیتهای حساس و گرفتن تصمیمهای راهبردی به شفافیت بیشتر و امکان دسترسی به دادهها از هرجا و هر زمان نیاز بیشتری دارند.
همین موضوع باعث شده تا ERPها با سرعت بیشتری به سمت پردازش هوشمند و هدفمند دادهها حرکت کنند، البته شکی نیست که حجم دادهها و ذخیرهسازی آنها در سیستم از مسایل چالش برانگیزست اما پیشتر به پردازش ابری اشاره کردیم که در این مورد میتواند بازیکن شماره 10 سازمانها برای ذخیرهسازی و دسترسی به دادهها باشد.
خودکارسازی عمیق فرایندها
به حداکثر رساندن نرخ بازگشت سرمایه (ROI) در ERP بستگی به میزان کارایی، چابکی و آسانی کار با آن توسط تیمها در سازمان دارد، هیچ راهکار جامعی هم نیست که از وجود این ویژگیها در سازمان مطمئن شویم. خودکارسازی فرایندها به اعضای تیم کمک میکند تا کارهای تکراری، پیشپا افتاده و حتی پیچیده را بهراحتی انجام دهند. خودکارسازی فرایندها باعث از بین رفتن تاخیر، عدم دقت و ناسازگاریهای موجود در سیستم جریانهای کاریِ ERP میشود.
خودکارسازی فرایندها باعث دیجیتالی شدن منابع ورودی به سیستم، کاهش زمان استقرار ERP و ایجاد فرصتهای جدید برای خودکارسازی سایر بخشهای سازمان میشود.
در سال 2022 سازمانها به دنبال خودکارسازی عمیق فرایندها خواهند بود تا چابکی و مقیاسپذیری را عینی کنند و با دادههای ساختارنیافته خداحافظی کنند.
همراهی ERP و چاپ سه بعدی در بخش تولید
فناوری چاپ سه بعدی در صنایع باعث ایجاد موقعیتهای فراوانی برای آنها در امر تولید کمهزینهتر و سادهتر شده است. این فناوری در سالهای اخیر به اندازهای در صنایع مختلف رسوخ کرده که عدم اشاره به آن در جریانهای آیندهی ERP تقریبا نشدنیست. اصلیترین چالش موجود در فناوری چاپ سه بعدی مدیریت زنجیره تامین مواد اولیه آنست، اضافه شدن مدیریت چاپ سه بعدی به سیستم ERP میتواند مدیریت این زنجیره تامین را دقیق، چابک و هدفمند کند، اضافه شدن سیستمهای پایش و نظارت دستگاههای چاپ سه بعدی علاوهبر افزایش طول عمر مفید آنها مدیریت این دستگاهها را نیز آسانتر میکند و در عین حال این سیستم نرمافزاری را با این فناوری نوین همگام و همسو میکند.
در سال 2022 باید منتظر اضافه شدن چاپگرهای سه بعدی به و همگامی آنها با سیستمهای ERP باشیم.
هوش مصنوعی، ERPهای هوشمند
هوش مصنوعی به عنوان یکی از جدیدترین جریانات ERP در سالهای اخیر سر و صدای زیادی به پا کرده است. از معرفی ERPهای هوشمند (iERP) تا اضافه شدن ویژگیهایی مانند اینترنت اشیا، واقعیت افزوده و غیره. با ظهور و استفاده روز افزون از سیستمهای خودکار تولید و فرایندهای سازمانی جای تعجب نیست اگر در آیندهی نزدیک شاهد معرفی سیستمهایی باشیم که از صفر تا صد آن توسط هوش مصنوعی مدیریت و نظارت میشود.
در سال 2022 سازمانها به دنبال مجهز کردن سیستم ERPشان به هوش مصنوعی و تصمیمگیری هوشمند خواهند بود، تصمیمگیریهایی که از ارایه پیشنهادات تا ساخت یک فرایند جدید را شامل میشود، هوش مصنوعی در مراحل پیشرفتهتر میتواند به مدیریت فرایندهای کلیدی مثل فروش محصولات و مدیریت کمپینهای بازاریابی نیز بپردازد.
ERP باز تعریف خواهد شد
همهگیری کووید-19 باعث سرعت بخشیدن به نیروهای مخربی شده که اضافهبار آن میتواند به راحتی سازمانها را به تعطیلی بکشاند. از جملهی این نیروهای مخرب میتوان به ماژولار شدن بیشاز اندازه سیستمهای سازمانی، افزایش بیسابقه محصولات سفارشی و افزایش نیاز به ارسال سریع محصولات اشاره کرد. یکی از پیشبینیهای موجود برای سال 2022 این است که ERPها در این سال با توجه به نیازهای سازمانها به اندازهای تغییر خواهند کرد که نیاز به باز تعریف خواهند داشت.
نرمافزارهای ERP دیگر مجموعهای برنامهها و ویژگیهای از پیش تعیین شده نخواهند بود، از آنجایی که کاربران به رابط کاربری و فرایندهای سادهتری نیاز دارند، سادگی کار با ERPها و پویا بودن محیط کاری نرمافزار اهمیت بالایی پیدا میکند. کاربر نهایی باید بتواند به راحتی تمام نیروهای مخربی که بالاتر به آنها اشاره شد را در داخل سیستم ERP مدیریت کند. از سوی دیگر زمانیکه به تعداد مشتریان ERPها افزوده شود، انعطافپذیری در قیمتگذاری و ارایه روشهای مختلف فروش نیز اهمیت پیدا میکند.
در سال 2022 بسیاری از نرمافزارهای ERP با باز تعریف خود و عملکرد سیستمهایشان به دنبال جذب سازمانهای بیشتری خواهند بود و در این راه برخی حتی نام محصول و نوع آن را نیز تغییر میدهند.
نتیجهگیری
شاید تا چند سال پیش استفاده از جملاتی مانند «ERP گران است» یا «با نرمافزارهای فعلیام نیازی به ERP ندارم» برای سازمانها کارگشا بود و آنها را از خرید ERP منصرف میکرد. اما سرعت تحول کسبوکار و تغییرات بازار دیگر به آنها اجازه تعلل برای همسویی با جریانهای نوین فناوری را نمیدهد. سرعت پویایی محیط کار، بازار، نیازهای مشتری و... به قدری افزایش یافته که برای به انجام رساندن اهداف سازمان و ماندن در میدان رقابت نیاز است تا دخالت انسانی در بسیاری از فرایندها از بین برود. لازمه این مهم استفاده از سیستمهاییست که خودکارسازی فرایندها را سرعت میبخشند و با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی جلوی تکرار بسیاری از فرایندهای ناقص را بگیرند.
بیشتر جریانات آینده سیستمهای ERP بر حوزههای یادگیری ماشینی، هوش مصنوعی، پردازش عمیق دادهها و کمک به فرایند تصمیمگیری در سازمان متمرکز است. همچنین باید در آیندهای نزدیک منتظر تغییر تعریف ERP باشیم و این سیستمهای نرمافزاری را دیگر محدود به چند عملکرد و سیستم از پیش تعریف شده ندانیم. ERPها نیز همگام با تغییرات بازار و نیاز مشتریان تغییر میکنند و از یک سیستم نرمافزاری صرف به سوی یک فضای دیجیتال و منعطف برای انجام کار میروند.
منبع: ERPNEWS