مقدمه‌ای بر تولید مهندسی بر اساس سفارش (Engineer-to-Order)

تولید مهندسی بر اساس سفارش (ETO) یک رویکرد و یا استراتژی تولید است که در آن محصولات برای تأمین نیازهای ویژه‌ی مشتری طراحی و ساخته می‌شوند. برخلاف مدل‌های تولید انبوه یا تولید برای انبارش، در ETO، فرایندهای مهندسی و تولید تنها پس از دریافت سفارش آغاز می‌شود و طرح اولیه‌ای از محصول وجود ندارد. این مدل نیاز به سفارشی‌سازی گسترده و همکاری نزدیک بین تیم‌های مهندسی و تولید دارد. صنایعی که از این مدل تولید استفاده می‌کنند شامل تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی، سازه‌های فلزی، هوا و فضا، صنایع برق و نیروگاهی، ماشین‌آلات سنگین، دریایی و کشتی‌سازی، ساخت‌وساز و دیگر شرکت‌هایی که نوع پروژه و یا قرارداد در آن‌ها مهندسی، تدارکات و ساخت (EPC) است.

در ادامه، ابتدا به ارتباط پروژه‌های EPC و استراتژی تولید ETO پرداخته و نیازمندی‌های عملکردی شرکت‌های تولیدی مهندسی بر اساس سفارش شرح می‌دهیم. سپس قابلیت‌های سیستم ERP تیمیار برای این نوع تولید را معرفی کرده و در نهایت بازگشت سرمایه از پیاده‌سازی ERP تیمیار برای شرکت‌های تولید مهندسی بر اساس سفارش را شرح می‌دهیم.

پروژه‌های EPC و ارتباط آن‌ها با تولید ETO

قراردادها و یا پروژه‌های مهندسی، تأمین و ساخت (EPC) نقش مهمی در صنایعی دارند که مدل تولید ETO را دنبال می‌کنند. در این پروژه‌ها، پیمانکار مسئول طراحی مهندسی دقیق، تأمین مواد و ساخت پروژه است. ویژگی‌های مشترک قراردادهای EPC و تولید ETO عبارتند از:

• مدیریت جامع پروژه: هر دو مدل نیازمند مدیریت کامل پروژه از طراحی تا اجرا هستند و پروژه‌ها به‌صورت مجزا با بودجه و زمان‌بندی خاص مدیریت می‌شوند.
• یکپارچگی فرایندها: هماهنگی و یکپارچگی بین بخش‌های مهندسی، تأمین و تولید برای موفقیت پروژه ضروری است.
• طراحی و مهندسی سفارشی: پروژه‌ها و سفارشات نیازمند طراحی و مهندسی منحصر به فرد برای برآوردن نیازهای مشتری هستند.
• پیچیدگی BOM: مدیریت فهرست مواد چندسطحی و پویا که ممکن است در طول پروژه تغییر کند.
• مدیریت تغییرات: قابلیت انطباق سریع با تغییرات در طراحی و مشخصات پروژه در طول اجرا.
• ریسک بالا: مسئولیت ریسک‌های مرتبط با هزینه، زمان‌بندی و کیفیت بر عهده پیمانکار یا شرکت تولیدکننده است.
• سفارشی‌سازی بالا: هر پروژه یا سفارش به دلیل نیازهای خاص مشتری به سطح بالایی از سفارشی‌سازی نیاز دارد.
• برنامه‌ریزی و تخصیص منابع: نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای استفاده بهینه از منابع و جلوگیری از تأخیر در اجرای پروژه.
• تعهدات و مسئولیت‌ها: تعهد کامل برای ارائه پروژه در زمان و بودجه تعیین‌شده، همراه با رعایت کیفیت مورد انتظار.

نیازهای عملکردی شرکت‌های تولید ETO

شرکت‌های تولید ETO نیازهای خاصی دارند که آن‌ها را از مدل‌های دیگر تولیدی متمایز می‌کند. مهم‌ترین نیازمندی‌های عملیاتی شرکت‌های تولید مهندسی بر اساس سفارش عبارتند از:

• مدیریت تولید مبتنی بر پروژه: قابلیت مدیریت تولید به‌صورت پروژه‌ای، که به شرکت‌ها اجازه می‌دهد بودجه‌ها، زمان‌بندی‌ها و منابع را در سطح پروژه پیگیری کنند.
• یکپارچگی مهندسی: سازگاری با طراحی و مدیریت مهندسی برای همکاری روان بین تیم‌های مهندسی و تولید.
• مدیریت پیشرفته فهرست مواد (BOM): پشتیبانی از BOM‌های چندسطحی و پویا که می‌تواند در طول چرخه عمر پروژه تغییر کند.
• مدیریت تأمین: ابزارهایی برای مدیریت روابط با فروشندگان، تأمین منابع و تأمین به موقع مواد سفارشی.
• مدیریت تغییرات: قابلیت‌هایی برای مدیریت تغییرات در محدوده پروژه و طراحی در زمان واقعی بدون اختلال در تولید.
• پیگیری هزینه و تحلیل مالی: ویژگی‌هایی برای پیگیری هزینه‌های پروژه، اطمینان از رعایت بودجه‌ها و ارائه گزارش‌های مالی دقیق.
• برنامه‌ریزی و زمان‌بندی منابع: ابزارهایی برای زمان‌بندی و مدیریت موثر منابع برای جلوگیری از تأخیر.

ویژگی‌های سیستم ERP تیم‌یار برای تولید سفارشی (ETO)

با توجه به نیازمندی‌های عملیاتی مطرح شده برای نوع تولید ETO، تنها سیستم‌های ERP که دارای راهکاری اختصاصی برای شرکت‌های تولیدی مهندسی بر اساس سفارش هستند پاسخگوی این نیازمندی‌ها خواهد بود. نرم‌افزار ERP تیم‌یار یکی از سیستم‌های ERP است که برای استراتژی تولید ETO، دارای به‌روش (Best Practice) است و برای صنایع مختلفی از جمله شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی، سازه‌های فلزی و دیگر صنایع پیاده‌سازی کرده است. مهم‌ترین قابلیت‌های سیستم ERP تیمیار برای پوشش نیازمندی‌های عملیاتی شرکت‌های تولید ETO در ادامه شرح داده شده‌اند:

1. چارچوب ERP مبتنی بر پروژه: تیمیار دارای یک ماژول مدیریت پروژه قدرتمند است که به تولیدکنندگان امکان می‌دهد هر پروژه را به عنوان یک واحد مستقل مدیریت کنند. این قابلیت پیگیری جامع بودجه‌ها، زمان‌بندی‌ها و منابع پروژه را فراهم می‌کند. داشبوردهای پروژه در تیمیار اطلاعات و تحلیل‌های لحظه‌ای ارائه می‌دهند تا مدیران بتوانند عملیات را بهینه‌سازی کنند.

2. قابلیت یکپارچه‌سازی با ابزارهای مهندسی: یکی از برجسته‌ترین قابلیت‌های تیمیار، تسهیل یکپارچگی با ابزارهای مهندسی است که ارتباط بین طراحی و تولید را بهبود داده و از بروز خطا جلوگیری می‌کند.

3. مدیریت پیشرفته ساختار محصول (BOM): تیم‌یار قابلیت‌های پیشرفته BOM را ارائه می‌دهد که برای تولید سفارشی که طرح‌ها در طول زمان تغییر می‌کنند، ضروری است. توانایی BOM پویا در تیم‌یار به تولیدکنندگان این امکان را می‌دهد که تغییرات را بلافاصله در تولید اعمال کنند.

4. راهکار جامع مدیریت تأمین: مدیریت تامین و تدارکات تیمیار از استراتژی‌های پیچیده تأمین پشتیبانی می‌کنند و امکان صدور درخواست قیمت (RFQ)، مدیریت ارتباط با تامین‌کنندگان و نظارت بر قراردادها را فراهم می‌کنند. این ویژگی‌ها تضمین می‌کنند که مواد لازم به موقع و با کیفیت مناسب تأمین شوند.

5. ابزارهای مدیریت تغییرات: مدیریت تغییرات در تولید سفارشی که نیازهای مشتری به طور مداوم تغییر می‌کند، ضروری است. تیم‌یار دارای ویژگی‌هایی برای ثبت و ارزیابی تغییرات به‌صورت در لحظه است. این ابزارها به مدیران پروژه کمک می‌کنند تا تصمیمات مناسبی درباره اجرای تغییرات بگیرند، بدون اینکه اهداف پروژه یا برنامه تولید مختل شوند.

بخوانید: نرم افزار تولید سفارشی

1. تحلیل هزینه و مدیریت مالی در لحظه (Realtime): پیگیری هزینه‌ها برای اطمینان از سودآوری پروژه‌ها یکی از جنبه‌های حیاتی مدیریت پروژه‌های ETO است. ابزارهای مدیریت مالی تیمیار امکان پیگیری هزینه‌های لحظه‌ای، گزارش‌های مالی دقیق و پیش‌بینی بودجه را فراهم می‌کنند. این ویژگی‌ها به مدیران پروژه کمک می‌کنند هزینه‌ها را کنترل کرده و تنظیمات لازم را انجام دهند.

2. برنامه‌ریزی و زمان‌بندی منابع: مدیریت موثر منابع یکی از پایه‌های موفقیت پروژه‌های ETO است. تیم‌یار ابزارهای جامعی برای زمان‌بندی منابع و قابلیت تخصیص خودکار منابع، ارائه می‌دهد. این ابزارها به بهینه‌سازی استفاده از نیروی انسانی، تجهیزات و منابع دیگر کمک می‌کنند تا پروژه‌ها طبق برنامه پیش بروند و از تأخیرها جلوگیری شود.

3. ابزار هوش تجاری (BI): تیم‌یار دارای ابزارهای پیشرفته هوش تجاری است که گزارشات تحلیلی کاربردی مانند نمودار گانت، نمودار S-Curve، نمودار Burndown، نقاط عطف پروژه، نمودار هزینه‌ها و وضعیت استفاده از منابع را فراهم می‌کند. این گزارشات در داشبورد مدیران پروژه قرار داده می‌شود تا بتوانند وضعیت پروژه‌ها را به‌صورت لحظه‌ای رصد و تحلیل کنند و تصمیمات مؤثرتری اتخاذ نمایند.

بازگشت سرمایه (ROI) از پیاده‌سازی ERP تیمیار برای شرکت‌های تولید سفارشی

سرمایه‌گذاری در یک سیستم ERP قوی مانند تیمیار می‌تواند بازدهی چشمگیری برای شرکت‌های تولید مهندسی بر اساس سفارش داشته باشد. بازگشت سرمایه از پیاده‌سازی ERP تیمیار از جهات مختلفی محقق می‌شود:

1. بهبود بهره‌وری: با خودکارسازی فرایندها و یکپارچگی بین مهندسی، تأمین و تولید، تیمیار زمان‌بندی پروژه‌ها را کوتاه کرده و بازده کلی را افزایش می‌دهد.
2. کاهش خطاها و دوباره‌کاری: یکپارچگی داده‌های مهندسی در زمان واقعی و قابلیت‌های مدیریت تغییرات باعث کاهش خطاها و نیاز به دوباره‌کاری می‌شود و زمان و منابع را حفظ می‌کند.
3. استفاده بهینه از منابع: ابزارهای پیشرفته برنامه‌ریزی و زمان‌بندی منابع تضمین می‌کنند که منابع به صورت موثر تخصیص داده شوند و زمان‌های بیکاری به حداقل برسد.
4. کنترل مالی بهبود یافته: پیگیری هزینه‌های لحظه‌ای به شرکت‌ها کمک می‌کند تا  انطباق با بودجه‌ را رعایت کرده و عملکرد مالی را با پیش‌بینی‌ها تطبیق دهند.
5. مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری: ماژول‌های قابل شخصی‌سازی تیمیار از رشد کسب‌وکار پشتیبانی می‌کنند و می‌توانند با تغییر نیازهای شرکت‌های تولیدی با استراتژی ETO تطبیق یابند که راهکاری مقیاس‌پذیر برای گسترش عملیات ارائه می‌دهد.

نتیجه‌گیری

تولید مهندسی بر اساس سفارش یا ETO با چالش‌های منحصربه‌فردی روبه‌رو است که نیاز به پشتیبانی خاص ERP دارد. سیستم ERP تیمیار با ارائه راهکارهای سفارشی که با نیازهای عملکردی تولید ETO هم‌خوانی دارد، شامل مدیریت مبتنی بر پروژه، یکپارچگی مهندسی و مدیریت تغییرات پویا، به تولیدکنندگان کمک می‌کند بهره‌وری خود را بهبود بخشیده، هزینه‌ها را کاهش دهند و بازگشت سرمایه مناسبی به دست آورند و خود را برای موفقیت در بازاری رقابتی آماده کنند.